Suffe Kuran Kursu

İçerik

Sure

SÛRE

Kelimenin lügat manası, yüksek makam, üstün derece, şan, şeref, binanın kısmı veya katlarıdır.

· - Bina katlarına sûre denildiği için, Kur‟an‟ın çeşitli kısım ve tabakalarını teşkil eden bölümlere de bu ad verilmiştir.

· - Her sûre Allah‟ın kelamından müteşekkil olduğundan dolayı yüksek bir mevki işgal eder. O zaman Kur‟an‟ın bölümlerine böyle bir ad verilmesinin sebebi bu olabilir.

Çoğulu sûverdir. Istılahi anlamı da Ģöyledir: Ayetlerden meydana gelen başı ve sonu belli müstakil Kur‟an bölümü.

Kur‟an-ı Kerim her biri diğeri tarafından kesilmiş 114 sureden oluşur. En kısa sure Kevser Suresidir. (3 ayet) en uzunu ise, Bakara Suresidir. (286 ayet).

Surelerin İsimleri:

Surelerin isimleri, içeriğindeki garip bir kelimeden, ifade ettikleri anlamdan, kıssalarda geçen şahıs veya topluluklardan ya da ilk kelimesinden gelir. Ankebût, İhlâs, Meryem, Münafikûn, Yasîn gibi.

Bazı surelerin birden fazla isimi (20 kadar) vardır. Mesela Fatiha Suresi‟nin: el-Kâfiye, el-Esâs, ed-Dua, Ummu‟l-Kitâb gibi isimleri vardır.

En-Neml‟e, Süleyman; el-Enfâl‟e, Bedr; İsrâ‟ya da ikinci bir isim olarak Subhân denmiştir.

Bazen de iki veya daha fazla sure müşterek bir isimle zikredilir: Felak ve Nas Surelerine, Muavvizetân, İhlâs ve Kafirun Surelerine müştereken İhlâseyn dendiği gibi Sure isimlerinin tevkifi veya ictihadi olduğu hususunda ihtilaf vardır. Ancak tevkifi olduğunu söylemek daha uygundur. Eğer ictihadi olsaydı, bu izin devam edecek olurdu. Belki de her müfessire, sûreye yeni isim koyma yetkisi tanınmış olurdu.

Kur‟an‟daki sureler uzunluklarına göre (ihtiva ettikleri ayet sayısına göre) şu isimlerle isimlendirilmişlerdir:

Tuvel: Fâtiha‟dan sonraki 7 uzun sûredir. Ayetleri yüzden fazladır. Mi’ûn: Ayetleri yüz veya bu civarda olan sureleri ifade eder.
Mesâni: Ayet sayısı 100‟den az olan sureleri ifade eder.
El-Mufassal: Kısa ve Besmeleli fasılaların çok olduğu sureleri ifade eder. Mekki ve Medeni Sureler:

Surelerin Mekki veya Medeni olarak adlandırılmasının sebebi şu üç tasnife dayandırılmıştır:

1. Vahyin nazil olduğu mekan dikkate alınarak yapılan tasnif: Buna göre Mekke ve Civarında nazil olan surelere Mekki, Medine ve civarında nazil olanlara ise Medeni ismi verilmiştir.

2. Hicret Baz Alınarak Yapılan Tasnif: Buna göre Hicret öncesi nazil olan sureler Mekki, Hicret sonrası nazil olanlara ise Medeni denilmiştir. Hatta Hicret sonrası Mekke‟de nazil olan surelere dahi Medeni Sure denmiştir. Meşhur olan görüş de budur.

3. Muhatablara Göre Yapılan Tasnif: Mekkelilere hitap eden ayetler Mekki, Medinelilere hitap edenlere ise Medeni denilmiştir. Tam kesinlik ifade etmemekle beraber, genelde Mekkelilere hitap eden ayetlerde “ya ayyühen-nasu” ibaresi mevcut iken, Medeni ayetlerdeki hitap “ya eyyühel-lezine amenû” şeklindedir.

Mekki ve Medeni’yi Bilmenin Faydaları

1. İki veya daha fazla ayetin bir birine muhalifmiş gibi görünmesi durumunda, Mekki ve Medeni‟yi bilmek bu ayetlerdeki Nâsih-Mensuh ilişkisini ortaya koymada faydası vardır. Çünkü Medeni ayetler Mekki ayetlerden önce indiği için, hangisinin nasih hangisinin mensuh olduğu kolayca anlaşılabilir.

2. Genel olarak teşri tarihi bilinir. Böylece bir emir veya yasağın hikmeti ve tedrici olarak olgunlaşma durumu ortaya çıkar.

3. Mekki ve Medeni‟yi bilmek Kur‟an‟ın tağyir (değiştirilme) ve tahriften (aslını bozma) salim olarak bizlere ulaştığını anlamada yardımcı olur. Çünkü ayet ve surelerin yerleri 30

bilinip sıralamasının öğrenilmesi Müslümanlara bu konuda konuşanlara karşı delilli olarak söz söyleme üstünlüğü verir.

Mekki ve Medeni Sureleri Arasındaki Farklar:

1. “Kella” lafzının bulunduğu 15 sure Mekkidir.

2. İçinde Secde bulunan her sure Mekkidir.

3. Başında huruf-u mukattaa bulunan sureler (Bakara ve Âl-i İmrân hariç) Mekkidir.

4. Bakara hariç, içinde peygamberlerin veya diğer milletlerin kıssalarının anlatıldığı

sureler Mekkidir.

5. Bakara Suresi hariç, Hz. Adem ve Ġblis kıssasını anlatan sureler Mekkidir.

6. Ya eyyühe’n-nâs ile başlayan ayetler (istisnalar hariç) Mekkidir.

Medeniler de şu özellikte olur:

0. Hudud (had cezaları) ve miras paylarını (ferâiz) içeren ayetler Medenidir.

1. Cihad izni ve Cihada yönelik hükümlerin yer aldığı sureler Medenidir.

2. İçinde münafıklardan söz edilen sureler Medenidir. (Ankebût Suresi hariç, ancak bu surenin de münafıklara değinen 11 ayetinin Medeni olduğu söylenmiştir.) Bu mana da göz önünde bulundurulduğunda

0. Surenin tamamı Mekki olur.

1. Surenin tamamı Medeni olur.

2. Mekki olan Surenin içinde Medeni ayetler bulunur.

3. Medeni olan Surenin içinde Mekki ayetler bulunur.

Kaç surenin Mekki veya kaçının Medeni olduğu hususunda değişik rakamlar telaffuz edilmiştir. Mesela es-Suyûti, 82‟sinin Mekki, 20‟sinin Medeni ve 12‟sinin ise ihtilaflı olduğunu söylemiştir.

Sûrelerin Tertibi: İhtilaflı konulardan biri de sûrelerin, Kur‟an içindeki sıralanışıdır. Bu hususta üç görüş mevcuttur:

1. Bu tertib tevkifidir. Yani bizzat Hz. Peygamber tarafından yapılmıştır. (Bu Ebû Ca‟feren-Nahhâs ve Ebû Bekr el-Enbârî bu görüştedirler.) el-Kirmanî tertibin Levh-i Mahfuz‟a dayandığını söyler. El-Alûsî de, Hz. Muhammed (s.a.v)‟in bildirdiği sûre tertibinde ashabın icmâ halinde olduklarını söylemiştir. Hz. Osman zamanındaki imam mushafın itirazsız kabul edilmesi ve bunun dışındaki Mushafların yakılarak yok edilmesi de bu meselenin delili olarak kabul edilmektedir.

2. Kur‟an‟daki sure tertibi sahabelerin içtihadına dayanır. Çünkü onların elindeki nüshalar çeşitli tertiplere sahip idi. (İmam Mâlik‟in görüşü) el-Bakıllânî de bu görüştedir.

Bu görüşte olanlar şunu da dayanak olarak gösterirler: Hz. Osman Kur‟an‟ı istinsah ettirirken yeniden bir tertibe tabi tutmuşlardır. Ayrıca Ubeyy b. Ka‟b, Hz. Ali, Abdullah b. Mes‟ud gibi sahabilerin elindeki Mushafların tertipleri birbirinden farklıydı.

3. Bu görüşe göre Kur‟an‟ın tertibinin bir bölümü Hz. Muhammed‟e (a.s.m.) dayanırken, bir kısmı da sahabenin içtihadıyla olmuştur. (El-Kâdi Muhammed b. Atiyye‟ye ait görüş)

İçerik

Sure

İçeriğe ait fotoğraflar.